Jaaroverzicht 2022: Veel gedaan, nog veel te doen
Sinds 2017 werkt Combinatie Herepoort aan Aanpak Ring Zuid, de ombouw van de zuidelijke ringweg van Groningen. Een monsterklus, want het werkgebied is maar liefst 12 kilometer lang, van Hoogkerk tot aan Westerbroek. Ook wordt nog een stukje van de A28 en de westelijke ringweg meegenomen, net als het herinrichten van gemeentelijke wegen.
Dit jaaroverzicht laat zien dat er in 2022 heel veel gedaan is. Maar er moet ook nog veel gebeuren.
Om ruimte te maken voor de bouw van het nieuwe Julianaplein hebben we begin dit jaar een tijdelijk Julianaplein gemaakt. De werkzaamheden hebben dertien weken geduurd.
Het oude, vertrouwde Julianaplein is een mum van tijd weggebroken en vervangen door een T-kruising. Verkeer vanuit en naar de richting Hoogkerk/Drachten maakt op het tijdelijke Julianaplein gebruik van een tijdelijke brug over het Noord-Willemskanaal. Aan de oostzijde van het plein is de oude Papiermolentunnel afgebroken en is de basis voor de nieuwe tunnel gebouwd.
Door de werkzaamheden waren er meerdere afsluitingen nodig en was het erg druk in de hele stad. Samen met Groningen Bereikbaar hebben we een campagne opgezet om het autoverkeer in deze periode te verminderen. Deze campagne heeft ervoor gezorgd dat er geen complete verkeersopstopping is gekomen tijdens de werkzaamheden. Er was zo'n 20 procent minder verkeer rondom het Julianaplein.
Om het verkeer te sturen, zijn tijdens Operatie Julianaplein vooral in het zuiden van de stad verkeersmaatregelen genomen. Sommige straten hebben het daarom flink voor de kiezen gehad. Alle verkeerslichten in de stad zijn opnieuw ingeregeld, om de gewijzigde verkeersstromen beter te verwerken.
Begin mei kon het tijdelijke Julianaplein in gebruik worden genomen.
In de maanden juni en augustus zijn er grote werkzaamheden uitgevoerd en was een deel van de zuidelijke ringweg tijdelijk afgesloten.
Op het weggedeelte tussen de Europaweg en knooppunt Euvelgunne heeft Combinatie Herepoort verschillende werkzaamheden uitgevoerd. De weg heeft stukje voor stukje de definitieve aanblik gekregen met nieuwe lichtmasten, bomen aan beide zijden van de weg en een groene middenberm.
Bij de Europaweg is het nieuwe viaduct van de ringweg verder uitgebouwd. Dit nieuwe gedeelte verschijnt aan de noordzijde van de ringweg. Ook is hier gewerkt aan de nieuwe afrit voor verkeer dat vanaf het Julianaplein naar de Europaweg rijdt.
In dezelfde periode was de A28 beperkt open vanwege verschillende werkzaamheden, zoals het verbreden en definitief inrichten van dit stukje van de snelweg.
Voor automobilisten letterlijk achter de schermen is in 2022 hard doorgewerkt aan het verdiepte deel van de zuidelijke ringweg. Deze verdiepte ligging wordt ruim een kilometer lang. Eind 2022 is bijna alle beton voor vloeren, wanden en dekken gestort. Ook bouwen we aan een kabelkanaal en een techniekgebouw.
Tussen de Hereweg en het Oude Winschoterdiep wordt de zuidelijke ringweg verdiept aangelegd. De weg, bestaande uit vier rijstroken, ligt hier op een diepte van zo’n acht meter. Op drie plekken leggen we een overkapping op het verdiept liggende deel. Die noemen we deksels. Op de deksels komt het Zuiderplantsoen, een nieuw groen park in de stad. In het park komen wandel- en fietspaden. Ook de Hereweg, de Helperzoom en het spoor van het traject Groningen-Assen lopen straks over de deksels heen.
De voortgang van de bouw van de verdiepte ligging is goed te zien in de fotoalbums van maart, april, mei en oktober. In 2019 hebben we de eerste damwanden ingetrild om zo een bouwkuip te vormen. Binnen de bouwkuip graven we zand af, brengen we wapening aan en storten we beton voor de vloer, de wanden en de deksels.
Ter hoogte van de H.L. Wichersstraat hebben we boven op een deksel een techniekgebouw geplaatst. Dit is het gebouw waarin straks alle techniek van de verdiepte ligging samenkomt. Denk aan veiligheidssystemen en verlichting. Alle kabels en leidingen die nodig zijn voor de verdiepte ligging komen hier samen. In oktober zijn we begonnen met de inrichting hiervan.
De kabels en leidingen voor de verdiepte ligging leggen we in een apart kabelkanaal, langs de zuidrand van de verdiepte ligging. Zo kunnen we er later makkelijker bij voor onderhoud. Voor de bouw van het kabelkanaal trillen we korte damwandplanken in. Daarna hijsen we hier kant-en-klare betonelementen in.
In deelgebied Oost (het gebied vanaf de Europaweg richting het oosten) schiet het werk al aardig op. Hier zijn nieuwe op- en afritten aangelegd, viaducten gerenoveerd en ook de gemeentelijke wegen worden aangepakt. De ringweg zelf is verbreed en de aankleding van de weg vordert ook al. De aanpassingen maken het oosten van de stad beter bereikbaar.
In januari hebben we maar liefst 563 palen geheid voor het verstevigen van de ondergrond bij de Lübeckweg. Die eerste maanden waren er veel werkzaamheden en daarmee ook veel omleidingen in dit deelgebied.
Tijdens Operatie Julianaplein (periode februari-mei) was ook de N7 vanaf het Julianaplein richting knooppunt Euvelgunne afgesloten voor verkeer. Onze vakmannen hebben hier de weg verstevigd en licht gekanteld. In deze korte video lichten we de werkzaamheden toe.
Ook het ‘Euvelgunnetracé’ is dit jaar behoorlijk aangepakt. Dat is de weg tussen knooppunten Euvelgunne en Westerbroek. In mei hebben we hier nieuwe lichtmasten en portalen geplaatst. Bij knooppunt Euvelgunne is de aansluiting met de zuidelijke ringweg opnieuw ingericht. Het autoverkeer dat vanaf de zuidelijke ringweg richting Hoogezand gaat, voegt nu met twee rijstroken op de A7 in. In het verleden had deze aansluiting één rijstrook. In het najaar is het Euvelgunnetracé vier weekenden deels afgesloten geweest voor asfaltwerkzaamheden.
In oktober zijn we begonnen met het herinrichten van de Europaweg. In december bereikten we een mijlpaal in oost. Toen is bijde Europaweg de nieuwe afrit om de Skivijver heen geopend, voor verkeer vanaf het Julianaplein richting de Europaweg en de Bornholmstraat. Ook ondernemers zijn blij met de nieuwe afrit. Tegelijk is de nieuwe oprit voor verkeer vanaf de Europaweg richting het oosten in gebruik genomen.
De laatste twee maanden van het jaar hebben we de noordelijke rotonde op de Gotenburgweg vervangen door een T-kruising.
In het westelijke deel van de zuidelijke ringweg zijn de werkzaamheden afgelopen jaar ook flink gevorderd.
De Piccardthoftunnel is gerenoveerd en verbreed en moest hiervoor twee lange periodes dicht. Daarnaast was de afrit Hoogkerk, voor het verkeer vanaf het Julianaplein, lange tijd afgesloten. Het viaduct en de busbaan hebben we hier gerenoveerd.
De zuidelijke ringweg is een belangrijk visitekaartje van de stad Groningen. Voor automobilisten moet het prettig zijn om er te rijden. Ook vanuit de stad willen we dat de zuidelijke ringweg goed ingepast wordt in de omgeving.
Door Aanpak Ring Zuid verandert de aanblik van de zuidelijke ringweg. Straks staan langs de hele weg en de A28 in de stad in totaal 1100 zuiliepen. Deze worden nu al in opdracht van Combinatie Herepoort gekweekt in Flevoland, bij boomkwekerij Tonsel in Dronten.
De viaducten worden bekleed met rode baksteenstrips en doorzichtige geluidsschermen.
Onder enkele nieuwe viaducten brengen we betonnen panelen met afbeeldingen aan. Op de noordwand van het A28-viaduct aan de Brailleweg hebben we in juni een historische afbeelding geplaatst. Het gaat om een aangezicht van de stad uit circa 1570. Onder het nieuwe viaduct over de Europaweg, aan de westzijde, is in november een skyline van Groningen aangebracht, met daarop ook de door velen herinnerde vijf pijpen van de Hunzecentrale. Aan de andere zijde van dat viaduct kunnen we genieten van de winst van de KNVB-Beker door FC Groningen in 2015.
De zuidelijke ringweg krijgt steeds meer vorm. Afgelopen jaar zijn er vele op- en afritten geopend.
- Op 22 maart is de oprit vanaf de botrotonde bij Laan Corpus den Hoorn richting het Julianaplein geopend. Verkeer kan nu vanaf de botrotonde gelijk de zuidelijke ringweg op richting het Julianaplein.
- Op 24 maart is de de nieuwe A28-afrit Centrum in gebruik genomen. Als je vanaf de richting Assen komt, kan je via deze afrit op de Brailleweg terecht komen. Aan het einde van de afrit moet je linksaf en rijd je richting het station en het centrum.
- Eind maart hebben we ook de noordzijde van het viaduct op de Paterswoldseweg geopend. Over dit deel van het viaduct rijdt het verkeer vanaf het Julianaplein richting Hoogkerk/Drachten.
- Begin juli hebben we een belangrijke mijlpaal voor het westen van de stad gehad. Verkeer kan vanaf dan op de zuidelijke ringweg (vanaf Hoogkerk/Drachten) via de nieuwe afrit doorrijden naar de westelijke ringweg.
- Begin december hebben we aan de oostkant van de zuidelijke ringweg bij de Europaweg de nieuwe afrit (richting het centrum) en de nieuwe oprit (richting Hoogezand) van de zuidelijke ringweg opengesteld. Het oosten van de stad is nu beter bereikbaar.
Bij de ombouw van het drukste stuk weg in Noord-Nederland is het onvermijdelijk dat het verkeer er hinder van ondervindt. Doordat Combinatie Herepoort tijdelijke wegen heeft aangelegd, bijvoorbeeld bij het Vrijheidsplein en het Julianaplein, is de hinder relatief beperkt. Maar wie in de auto zit, heeft afgelopen jaar vast wel eens met een omleiding te maken gehad.
De grootste afsluiting was zonder twijfel Operatie Julianaplein, van februari tot mei. Maar ook in de zomervakantie was een deel van de ringweg, tussen Europaweg en knooppunt Euvelgunne, dicht.
Tijdelijk dicht waren verder onder andere de onderdoorgang bij de Helperzoom voor autoverkeer (in juli en augustus) en de afrit bij Hoogkerk. Ook waren er vele kortdurende afsluitingen, vaak ook in de nacht.
Voor langere tijd ging de afrit van de westelijke ringweg bij de Leonard Springerlaan dicht. Vanaf oktober 2022 tot april 2024 is het niet mogelijk van de Leonard Springerlaan de westelijke ringweg op te rijden en andersom.
Groningen Fietsstad. Binnen de stad is de fiets het meest gebruikte vervoersmiddel. Ook in de directe omgeving van de zuidelijke ringweg liggen belangrijke fietsverbindingen. Om de Groningers op de fiets te houden, proberen we de fietsverbindingen tijdens de ombouw zo veel mogelijk in stand te houden. Toch konden we niet voorkomen dat veel fietsers dit jaar extra kilometers moesten maken.
Zo ging in mei de Muntingbrug dicht, de fietsbrug bij de Muntinglaan. Dit was nodig om de naastgelegen Julianabrug veilig te kunnen slopen. De fietsonderdoorgang van de ringweg bij roeivereniging Gyas volgde in juni. De oude ringweg is hier inmiddels helemaal gesloopt. In augustus sloten we ook het fietspad langs de oostzijde van het Hoornesdiep voor vier maanden af, om de straat opnieuw in te richten (inmiddels weer open). In het najaar ging de Piccardthoftunnel voor de tweede keer dit jaar dicht, om de A7 te verbreden. Deze ging in november weer open. Het fietspad vanaf Laan Corpus den Hoorn naar Vrijheidsplein ging in november drie weken dicht. En sommige fietsverbindingen liggen er al langere tijd uit, zoals het fietspad langs de westelijke ringweg.
Met al die fietsafsluitingen is het niet gek dat fietsers soms voor een onaangename verrassing komen te staan. Om ze beter te informeren over waar je wel en niet langs kunt, publiceren we sinds september samen met Groningen Bereikbaar een fietskaart. Daarop is te zien welke hoofdfietsverbindingen op dat moment open zijn en welke dicht. De meest actuele versie is altijd te vinden bij Groningen Bereikbaar.
Goed nieuws voor de fietsers was er ook. In juli hebben we het verdiept liggende fietspad bij de Brailleweg, onder de A28 door, geopend. Dit stukje fietspad is onderdeel van een veilige fietsverbinding tussen de zuidelijke stadswijken (zoals De Wijert) en het station en de binnenstad. Later in juli ging ook het fietspad langs het Noord-Willemskanaal na lange tijd weer open.
En voor alle fietsers die ons project op de voet, pardon, op de fiets willen volgen, hebben we een fietsroute langs de bouwplekken opgezet.
Ook dit jaar zijn er weer veel slimme vragen gesteld. Bijvoorbeeld:
Bewoners ervaren overlast van de werkzaamheden, maar we werken naar een mooie zuidelijke ringweg toe met een betere doorstroming voor het verkeer. Daarnaast zijn er veel mensen geïnteresseerd in Aanpak Ring Zuid. Voor hen organiseren we diverse evenementen.
In 2022 namen we afscheid van het oude Julianaplein, gingen we skeeleren op de zuidelijke ringweg en vierden we samen de dag van de bouw en burendag.
Veel gedaan, nog veel te doen. In 2023...
- bouwen we verder aan het Julianaplein en het Vrijheidsplein;
- bouwen we de viaducten van de westelijke ringweg over de Leonard Springerlaan en de Concourslaan (Stadspark);
- ronden we de bouw van de verdiepte ligging af en beginnen we met de aankleding ervan;
- nemen we het nieuwe viaduct over de Paterswoldseweg in gebruik;
- openen we de nieuwe oprit vanaf de Bornholmstraat naar de zuidelijke ringweg richting Julianaplein;
- openen we de Papiermolentunnel;
- en vervangen we de ‘val’ van de Euvelgunnebrug, dat is het gedeelte dat open gaat voor scheepvaartverkeer.