20220225 TOEN Julianaplein header - 2332 GRONINGEN Julianaplein-18 mei 1970 AEROPHOTO EELDE

TOEN: Het Julianaplein

John25 februari 2022Julianaplein


Ruim vijftig jaar lang is het Julianaplein de toegangspoort van de stad Groningen. Hier komen de grote autosnelwegen A28 (Utrecht-Groningen) en de A7 (Zaandam-Bad Nieuweschans) bij elkaar. Het heeft de vorm van een kruispunt met verkeerslichten. Nu gaat het ‘oude’ Julianaplein verdwijnen, om uiteindelijk plaats te maken voor een nieuw plein waarin de verkeersstromen op verschillende hoogtes rijden. Het ‘oude’ Julianaplein is aangelegd eind jaren ’60 en begin jaren ’70. Maar de plannen voor het verkeersplein zijn al een stuk ouder.

Al in de jaren dertig werd er in Groningen nagedacht over een ringweg rond de stad. Op het beroemde Plan van Uitbreiding van de stad Groningen van Schut en Berlage uit 1932 staat er al een weg ingetekend door het Sterrebos heen. Ook de plek van de westelijke ringweg is al zichtbaar. Bij het Noord-Willemskanaal zou een verkeersplein moeten komen.

20220225 fragment kaart schut berlage 1536_6158
Detail van het Plan van Uitbreiding uit 1932. Onder de Waterloolaan is al een weg door het Sterrebos ingetekend: de toekomstige ringweg. Meer naar links, tegen het Noord-Willemskanaal aan, is ook al een verkeersplein ingetekend. Rechts van de drafbaan is de plek van de westelijke ringweg zichtbaar. Bron: Groninger Archieven.

Begin jaren dertig werd ook het eerste gedeelte aangelegd van de rijksweg 7. Dat was het deel tussen Den Oever en Zurich, beter bekend als de Afsluitdijk. Deze gloednieuwe dijk, die in 1932 de Zuiderzee afsloot, werd in 1933 als eerste deel van de nieuwe rijksweg in gebruik genomen. De weg telde twee rijstroken. Aan beide zijden van de Afsluitdijk werd de rijksweg verder doorgetrokken. Vanaf Zurich werd in 1940 Bolsward bereikt, in 1950 Heerenveen en in 1958 Drachten. In 1960 werd Groningen op de rijksweg aangesloten, door het openen van het tracé Hoogkerk-Groningen Paterswoldseweg. Inmiddels werd ook al aan de oostzijde van Groningen aan de rijksweg gebouwd. Zo was in de jaren vijftig al het deel van Hoogezand naar Scheemda aangelegd. In 1965 werd beslist dat er een verbinding tussen beide delen van de rijksweg werd aangelegd, tussen Groningen en Hoogezand.

A28

Ook vanuit het zuiden werd er vanaf de jaren vijftig een rijksweg richting de stad Groningen aangelegd. In december 1968 werd het traject tussen De Punt en de stad Groningen geopend. Deze rijksweg 28 werd via een verkeersplein aan de in aanbouw zijnde rijksweg 7 gekoppeld. Het verkeersplein bestond uit een kruispunt met verkeerslichten. Het plein kreeg de naam Julianaplein, naar de toenmalige koningin. In juli 1969 was het Julianaplein echt een knooppunt, toen de N7 werd doorgetrokken vanaf de Paterswoldseweg. Daarmee waren de rijkswegen verbonden. In 1970 kwam daar de verbinding bij richting het centrum, via het Emmaviaduct. In 1971 was ook de zuidelijke ringweg klaar, aan de oostzijde van het Julianaplein. Daarmee was het knooppunt Julianaplein in alle vier richtingen in gebruik.

20220225 toen julianaplein 3054_000038_0101 v2
De A28 in 1972, met in de verte het Julianaplein. Foto Persfotobureau D. van der Veen, collectie Groninger Archieven.

Flessenhals

Door het toenemende autoverkeer werd het Julianaplein vanaf de jaren zeventig steeds meer een flessenhals. In 1986 beloofde minister Neelie Smit-Kroes bij de opening van de ringweg ten oosten van het Europaplein dat er snel iets aan het Julianaplein gedaan zou worden. Concreet werd deze toezegging niet. Begin deze eeuw werd onder het Julianaplein een tunnel aangelegd, zodat het verkeer vanaf de A28 richting het Emmaviaduct kon rijden. Vanwege geldgebrek duurde het nog tot 2009 voordat deze tunnel gebruikt kon worden.

In 2009 werd ook beslist dat het Julianaplein moest worden vervangen door een ongelijkvloerse kruising. Deze ombouw werd gekoppeld aan het verbeteren van de zuidelijke ringweg. De definitieve plannen werden in 2014 vastgesteld.

Voordeur

Het Julianaplein heeft dus zo’n vijftig jaar gefungeerd als de ‘voordeur’ van de stad. Na dit ‘gouden huwelijk’ nemen we nu afscheid van het Julianaplein in zijn huidige vorm. Aan de zuidkant van het oude plein komt een tijdelijk plein, waarna we het oude Julianaplein kunnen gaan afbreken.

Vanaf vrijdagavond is alleen nog het nieuwe aangelegde stuk asfalt in gebruik, voor het verkeer vanaf Assen naar Hoogezand. Dit is fase 3 van Operatie Julianaplein. Maandag 28 februari gaan we over naar fase 4 van Operatie Julianaplein. Dan is ook de route Hoogezand richting Assen weer mogelijk. Daarna maken we een begin met de ontmanteling van het Julianaplein. De verkeerslichten, de geluidsschermen, het asfalt en de barriers (de lage afscheidingsmuurtjes) – het verdwijnt allemaal. Het Julianaplein zoals wij dat kenden, komt niet meer terug.

20211130 Julianaplein vanuit het zuiden - foto Rijkswaterstaat - 0J9A3971 ARZ d.d. 30 nov 2021 (92)
Het Julianaplein vanuit de lucht, november 2021. Foto: Rijkswaterstaat.
Julianaplein 2030
Het toekomstige Julianaplein, gezien vanuit het noordwesten.

Bronnen

Knooppunt Julianaplein in Wegenwiki.

A7 in Autosnelwegen.nl

A28 in Autosnelwegen.nl

Titelfoto: Aerophoto Eelde






Lees ook: