Geen sporen van bewoning in prehistorie bij Helperzoomtunnel
Op de plek waar de Helperzoomtunnel wordt aangelegd, zijn geen sporen aangetroffen van bewoning of landbouwgebruik in de steentijd of de ijzertijd. Wel zijn er kleine vondsten gedaan uit de middeleeuwen en latere tijden. Dat blijkt uit het archeologische vooronderzoek dat hier in het voorjaar is gedaan. Verder archeologisch onderzoek is hier niet nodig.
De Helperzoomtunnel wordt een verbinding voor auto’s, fietsers en voetgangers tussen de Helperzoom (aan de westzijde van het spoor) en de wijken De Linie en de Oosterpoort (aan de oostzijde van het spoor). De tunnel komt in het verlengde van de Helper Brink. De Helperzoomtunnel vervangt de spoorwegkruising bij de Esperantostraat die om veiligheidsredenen moet sluiten. De planning is dat de aanleg van de tunnel start in 2017/2018. Voordat de bouw start, is een vooronderzoek gedaan om te bekijken of zich hier mogelijk archeologische sporen bevinden.
Vooronderzoeken
In 2013 is bureauonderzoek gedaan naar de locatie. In 2014 zijn bovendien booronderzoeken gedaan. Daaruit bleek dat het gebied vanaf de Romeinse ijzertijd tot aan de late middeleeuwen niet geschikt is geweest voor bewoning of landbouw. Het gebied was moerassig, door de getijdenwerking van het riviertje de Hunze. In de late middeleeuwen werd het gebied ontgonnen. Onderzoek ter plekke was nodig om vast te stellen of het gebied daarvóór wel bewoond is geweest, dus in de prehistorie (steentijd en ijzertijd).
In het voorjaar van 2015 is daarom op de locatie van de toekomstige tunnel een archeologisch vooronderzoek gedaan. In totaal zijn vier proefsleuven gegraven van ongeveer 3 meter diep.
Uitkomsten
Het onderzoek leverde geen resten van bewoning in de ijzertijd of de steentijd op. Ook is er geen vuursteenvindplaats aangetroffen. Wel zijn er vondsten gedaan die bevestigen dat het gebied vanaf de middeleeuwen in gebruik is geweest. Zo is er een wandscherf gevonden van wat vermoedelijk een kogelpot is geweest. Ook is onder een kleilaag een complete kan van Siegburgs steengoed gevonden. De losse vondsten zijn waarschijnlijk door een overstroming op deze plek terechtgekomen. Het onderzoek maakt wel aannemelijk dat ergens in de buurt een vuursteenvindplaats is.
Oude Helperpad
In het onderzoek werden ook resten gevonden van een voorganger van het huidige Helperpad. Vermoedelijk dateert dat oude pad van na 1870. Het pad bestond uit gebroken rode en gele bakstenen, kloostermoppen en hardstenen bouwornamenten. De ondergrond was gemaakt van leem en gebroken puin. Het oude pad was smaller dan het huidige en liep iets meer in oost-westrichting, in de richting van Huis Groenestein. Verderop werd van het pad niets meer aangetroffen. Het deel van het pad dat in de werkput lag, is volledig opgegraven.
Conclusie
De conclusie van het onderzoek is dat verder archeologisch onderzoek niet nodig is. Vanuit archeologisch oogpunt is er geen belemmering voor de aanleg van de Helperzoomtunnel.
Lees ook:
Bij archeologisch onderzoek aan de Brailleweg zijn opmerkelijke opgravingen gedaan uit verschillende periodes. Zo is er een granaathuls gevonden uit de Eerste Wereldoorlog en een reclamebordje van vermoedelijk vlak na de Tweede Wereldoorlog. De opgravingen komen voor een deel vermoedelijk uit het slib van een voormalig stukje van het Helperdiep, vertelt archeoloog André Pleszynski van MUG Ingenieursbureau.
Afgelopen zaterdag organiseerde Aanpak Ring Zuid in samenwerking met archeologen van het ingenieursbedrijf MUG en Combinatie Herepoort een speciale Archeologiedag voor omwonenden van de H.L. Wichersstaat. Op de bouwplaats bij de H.L. Wichersstraat zijn verschillende archeologische vondsten gedaan. De direct omwonenden mochten als eerste de vondsten van dichtbij bekijken.
Op dit moment wordt er een archeologisch onderzoek uitgevoerd bij de H.L. Wichersstraat, op de plek waar de bouwkuip van de verdiepte ligging van de zuidelijke ringweg komt. Bij dit onderzoek zijn onder andere drie kanonskogels gevonden die in 1672 vanuit de stad zijn afgevuurd op de manschappen van Bommend Berend. Verder lijkt het erop dat de houtzaagmolen De Zaayer, die hier ooit gestaan heeft, al veel eerder is gebouwd dan werd aangenomen. Het onderzoek duurt nog tot eind volgende week.